Terwijl bijna zeven op tien werkende Belgen zich zorgen maken over de betaalbaarheid van hun toekomstige wettelijke pensioen, bouwen ze te weinig reserves op in het aanvullend pensioen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van verzekeraar NN. Drie op vier werknemers bouwt actief een aanvullend pensioen op, bij zelfstandigen is dat maar de helft. Wie wél aanvullend pensioen opbouwt, spaart vaak onvoldoende. Hierdoor kunnen werknemers slechts rekenen op een maandelijkse uitkering van 18 euro. Zelfstandigen doen het iets beter met 90 euro. “Grondige hervormingen zijn nodig om het aanvullend pensioen in meer sectoren toegankelijk te maken en de gestorte bijdragen in de pensioenfondsen te verhogen”, aldus Colin Sanders, expert bij NN.
Het wantrouwen van de werkende Belg in het wettelijk pensioenstelsel is hoog en neemt verder toe. Uit recent onderzoek van verzekeraar NN blijkt dat bijna zeven op tien Belgen onder de vijftig (67%) niet gelooft dat de overheid hun pensioen nog zal kunnen uitbetalen. De stijging in het wantrouwen is prominent. In 2014 had 55 procent van de 18- tot 49-jarigen twijfels over de betaalbaarheid van de pensioenen. Bijna tien jaar later is dat percentage gestegen naar 67 procent.
“Die ongerustheid is niet onterecht”, aldus Colin Sanders, expert bij NN. “Het evenwicht tussen de levensverwachting en de werkzame periode is volledig uit balans. Volgens Statbel werkt de Belg gemiddeld 34,5 jaar op een levensverwachting van 81,7 jaar. Dit zorgt ervoor dat de inkomsten uit 40% actieve jaren de kosten moeten dekken voor de overige 60% van ons leven. De druk van deze disbalans op de betaalbaarheid van de wettelijke pensioenen wordt onhoudbaar. Er zullen grondige aanpassingen aan het pensioenstelsel nodig zijn bij de komende regeringsvorming.”
Noodzaak aan eigen pensioenopbouw
Het wettelijke pensioen is bovendien vaak onvoldoende om dezelfde levensstandaard te kunnen behouden als gepensioneerde. Uit de Financiële Gemoedsrustbarometer van NN blijkt dat het wettelijk pensioen voor één op drie Belgen onder de 80 zelfs niet voldoende is om de basisuitgaven (eten en drinken, woonlasten, vervoer, verzekeringen en rekeningen) te dekken. Daarom is het belangrijk om zelf aanvullend pensioen op te bouwen. Maar nog lang niet iedereen maakt (actief) gebruik van het aanvullend pensioen. Bij de werknemers bouwt 77% op dit moment actief een aanvullend pensioen op. Bij de zelfstandigen ligt dit percentage een pak lager, op 56%.
“Dit lijkt veel, maar net omdat het aanvullend pensioen zo belangrijk is voor een comfortabel en financieel veilig pensioen, kunnen we pas tevreden zijn wanneer het aanvullend pensioen universeel is ingeburgerd”, aldus Colin Sanders.
Het aanvullend pensioen is bovendien nog te vaak een (bijna) lege doos. De huidige bijdragen via de beroepsactiviteit zijn te laag: slechts een kleine minderheid van de werknemers bereikt het streefdoel van 1 3%. In totaal sparen werknemers gemiddeld 7.000 euro in hun aanvullend pensioen. Dat lijkt veel, maar is eigenlijk maar 18 euro per maand voor een gemiddelde pensioensduur. Zelfstandigen doen het iets beter met 90 euro per maand.
“Een aanvullend pensioen is zeer belangrijk om te zorgen voor financiële zekerheid tijdens het pensioen”, aldus Colin Sanders. “Nog niet in alle sectoren is een aanvullend pensioen gebruikelijk. Het is aan de overheid om dat aanvullend pensioen een aantrekkelijke keuze te maken voor werkgever en werknemer over alle sectoren heen. We stellen daarom voor om het aanvullend pensioen te verplichten. Daarnaast is het ook belangrijk dat er voldoende in het aanvullend pensioen wordt gespaard. Werknemers hebben dit niet zelf in de hand. Een praktische manier om meer te sparen is door systematisch en deel van de jaarlijkse loonindexatie, bonussen en opslag niet rechtstreeks uit te betalen, maar in het aanvullend pensioen te storten. Met deze twee ingrepen stimuleert en faciliteert de overheid het aanvullend pensioen als een waardige aanvulling op het wettelijk pensioen.”
“Bij zelfstandigen is vooral rechtszekerheid en duidelijkheid rond het aanvullend pensioen noodzakelijk, aldus Colin Sanders: “De regelgeving rond het aanvullend pensioen moet transparant, consistent en begrijpelijk zijn. Daarnaast is het belangrijk dat de wetgeving stabiel is rond pensioenregelingen, waardoor het over de tijd heen betrouwbaar en voorspelbaar is voor zelfstandigen. We kijken hier in eerste instantie naar de herziening van de 80%-regel, gericht op het vereenvoudigen van de procedures en het waarborgen van de rechtszekerheid voor zelfstandigen. Dit is essentieel voor langetermijnplanning en creëert vertrouwen in het systeem.”
Bron: NN
