Ten eerste moet de regering alle poorten sluiten, ook bij ambtenaren, die leiden tot een vervroegde uittreding. Zo komt er budgettaire ruimte vrij, en groeit de solidariteit tussen personen binnen een generatie.
Daarnaast moet het minimaal aantal effectief volledig gewerkte jaren vastgelegd worden op twintig jaar, ongeacht het stelsel, om aanspraak te kunnen maken op het minimumpensioen. Want het is heel simpel: werken is bijdragen aan de betaalbaarheid van het pensioenstelsel en dus aan de solidariteit tussen generaties.
Wie toch voor de wettelijke pensioenleeftijd met pensioen wil gaan, moet daar financieel voor afgestraft worden. En vice versa. Wie ervoor kiest om verder te blijven werken na de pensioenleeftijd, wordt beloond. In de toekomst zouden bovendien alle gewerkte jaren moeten meetellen, ook als dat meer dan 45 jaar is. Dit vertaalt zich in de invoering van een pensioenmalus en -bonus op het wettelijk pensioen. Vandaag weegt een jaar minder of meer effectief werken nog niet zwaar genoeg door.
In vergelijking met andere Europese landen kan de pensioenmalus tussen 3% en 6% per jaar liggen, en de pensioenbonus tussen 5% en 10% per jaar liggen. Het effect is dus cumulatief. Drie jaar vroeger stoppen kost dan tussen de 9% en 18% van het wettelijk pensioenbedrag, en dat voor de rest van het leven van de gepensioneerde. Maak de impact groot genoeg, en het resultaat zal volgen.
